Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi’nde (TOBB ETÜ) "İZSU Konteyner Tipi HES Projesi" tanıtımı gerçekleştirildi.
TOBB ETÜ HİDRO, TÜBİTAK MAM ve İZSU iş birliğiyle "İZSU Konteyner Tipi HES Projesi"ni hayata geçirdi. Bu çerçevede, İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı Karabağlar pompa istasyonunda, su isale hattı üzerinde bulunan ve enerji kırıcı vana ile enerjisi şehir şebekesine dağıtımından önce kırılan içme suyunun enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bir projeye imza atıldı. Proje sayesinde boşa giden şehir şebeke suyundaki bu enerji geri kazanılacak ve yerel yönetimin enerji maliyetleri düşürülecek.
"Kamu ve özel sektör ile pek çok alanda iş birliği yapmaktayız"
TOBB ETÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Sarınay, üniversitenin Teknoloji Merkezi’nde yaptığı açıklamada, "Kamu ve özel sektör ile başta Ar-Ge faaliyetleri olmak üzere pek çok alanda iş birliği yapmaktayız. Bu iş birliklerinin önemli bir bölümü, şu anda içinde bulunduğumuz, 100’den fazla araştırma laboratuvarı ile tasarım stüdyosunu barındıran TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi’nde bulunuyoruz. TOBB ETÜ Su Türbini Tasarım ve Test Merkezi de bu merkezimizde yer almaktadır. Ayrıca dünya genelinde sadece 15 ülkenin sahip olduğu kuantum bilgisayar teknolojisi de Türkiye’de ilk kez TOBB ETÜ Kuantum Teknolojileri Araştırma Laboratuvarı bünyesinde yürütülen çalışmalar öncülüğünde QuanT bilgisayar da bu binada hayata geçirildi" ifadelerini kullandı.
"Su türbinlerinin tasarımından üretimine merkezimiz ülkemize hizmet vermektedir"
TOBB ETÜ Su Türbini Tasarımı ve Test Merkezi’nin, ülkemizin hidroelektrik enerji sektöründeki gelişimine önemli katkılar sağlamak amacıyla 2013 yılında Kalkınma Bakanlığı’nın da desteği ve TOBB’un, Türk iş dünyasının desteği ile hayata geçirildiğini belirten Sarınay, "Su türbinlerinin tasarımından üretimine, kalite kontrol süreçlerinden uluslararası standartlarda model türbin testlerine kadar geniş bir yelpazede bu merkezimiz ülkemize hizmet vermektedir" dedi.
"Modern bilgisayar destekli nümerik kontrol tezgahlarıyla donatılmış bir merkezdir"
Merkezin, teorik bilgi birikimini deneysel ve pratik uygulamalarla birleştirerek üniversite-sanayi iş birliği konusunda örnek teşkil ettiğini kaydeden Prof. Dr. Sarınay, "Bilgisayar Destekli Tasarım Laboratuvarı, Türbin İmalat Laboratuvarı ve Su Türbini Model Test Birimi olmak üzere üç ana bileşenden oluşmaktadır. Model Test Düzeneği, sahip olduğu 2.5 MW kurulu gücü ile dünyanın en büyük kurulu güce sahip test düzeneğidir. Bu test altyapısı sayesinde merkezimiz, yalnızca Türkiye’de değil, uluslararası alanda da yaptığı araştırma geliştirme faaliyetleri ile ön plana çıkmaktadır. Yenilikçi teknolojileri kullanarak modern bilgisayar destekli nümerik kontrol tezgahlarıyla donatılmış bir merkezdir" şeklinde konuştu.
"2025 yılında ilk ünitenin devreye alınması hedeflenmektedir"
Prof. Dr. Sarınay, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Ülkemizin hidroelektrik enerjide yerli ve milli teknolojilere geçiş hedefi doğrultusunda TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi ile iş birliği içinde üretilen MİLHES Projesi, Türkiye’nin ilk yerli türbin yenileme çalışması olan Kepez Hidroelektrik Santrali’ni başarıyla devreye almıştır. Kepez Hidroelektrik santrali yüksek verimli yenilenen teknolojisi ile 2019 yılından günümüze kadar Antalya ve çevresinin elektrik enerjisini üretmektedir. Bunun ardından, Ankara’nın Nallıhan bölgesinde bulunan Sarıyar Barajı ve HES için yenileme projesi başlatılmış. 160 MW kurulu gücüyle Sarıyar Hidroelektrik Santrali’nin rehabilitasyonu da yine TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi ve üniversitemiz birlikte yürütmekte. 2025 yılında ilk ünitenin devreye alınması hedeflenmektedir."
Konteyner tipi özel tasarım, su hattına entegre edilerek hem basınç regülasyonu sağlamakta hem de 535 kilovat gücü ile 7 gün 24 saat içme suyundan enerji üretebilmekte. Sistemin, kurulum maliyetine karşılık yıllık geliri ile iki yıldan daha kısa bir sürede maliyetini karşılaması bekleniyor. Sistem, insansız çalışabilme yeteneği ve yüzde 91,7 verim oranıyla yüksek performans ve minimum işletme maliyeti ile belediyelerin sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm projelerine de katkı sunacak.