Kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığı olduğunu belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Adem Dirican, “Dünyada 300 milyonu aşkın KOAH hastası olduğu öngörülmektedir. Yılda yaklaşık 3 milyon kişinin ölümüne neden olan KOAH, tüm dünyada ölüm nedenleri arasında 3. sırada yer almaktadır” dedi.
VM Medical Park Samsun Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Adem Dirican, KOAH hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “Solunum sisteminde, hava yollarında kalıcı daralma sonucu gelişen nefes darlığı, öksürük, balgam gibi yakınmalarla seyreden KOAH, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır. Dünyada 300 milyonu aşkın KOAH hastası olduğu öngörülmektedir. Yılda yaklaşık 3 milyon kişinin ölümüne neden olan KOAH tüm dünyada ölüm nedenleri arasında 3. sırada yer almaktadır” şeklinde konuştu.
“Hava kirliliği de risk faktörleri arasındadır”
KOAH oluşumunda başlıca risk faktörünün tütün ve tütün ürünleri kullanımı olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “Bununla birlikte, hava kirliliği, özellikle evlerde kullanılan odun, tezek gibi yakıtlardan çıkan duman, çeşitli gaz ve tozlara çevresel veya mesleki maruziyet de önemli risk faktörleridir. KOAH, erken teşhis edilerek risk faktörlerinden uzaklaşılmaz ise sinsi ilerleyen ve sakat bırakan bir hastalıktır” diye konuştu.
“Erken teşhis önemli”
KOAH’ta erken tanının hastalığa bağlı yaşanacak sorunları aza indirgeyerek, ölüm oranını azalttığını vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “Bu nedenle 40 yaş üstü, sigara içmiş veya içen; çevresel veya mesleki maruziyet yaşayan kişilerde başta efor ile gelişen nefes darlığı, öksürük ya da balgam yakınmalarından birinin olması KOAH varlığının habercisi olarak akla gelmelidir. Bu tanımlamaya uyan kişilerin zaman kaybetmeden Göğüs hastalıkları hekimine başvurması ve KOAH açısından araştırılması gerekmektedir” dedi.
“Küresel bir sağlık sorunu haline gelmiştir”
KOAH’ın, özellikle gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere dünya genelinde önemli bir sağlık sorunu olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “Ülkelere ağır ekonomik ve sosyal yük getirmektedir. KOAH önemli bir küresel halk sağlığı sorunu olmasına rağmen toplumların hastalık hakkındaki bilgileri yetersizdir. Hastalığın önemine vurgu yapmak, farkındalığı artırmak ve kamuoyunu bilinçlendirmek amacıyla Türkiye’nin de üyesi bulunduğu uluslararası bir organizasyon olan GOLD (Obstrüktif Akciğer Hastalıklarına Karşı Küresel Girişim) önderliğinde 2002 yılından bu yana her yıl Kasım ayının üçüncü çarşamba günü, KOAH günü etkinlikleri düzenlenmektedir. Çeşitli kuruluşlar tarafından 50’den fazla ülkede düzenlenen etkinlikler bugün, dünyanın en önemli KOAH farkındalık ve eğitim etkinliklerinden biri haline geldi” ifadelerini kullandı.
KOAH tanısında erken müdahale ve tedavi yöntemleri
KOAH’ta tanı koyma sürecinden bahseden Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “Hastanın öyküsü, fizik muayene ve akciğer grafisi yanında basit bir şekilde kısa sürede gerçekleştirilebilecek bir test olan "solunum fonksiyon testi" (SFT) ile tanı konulabilir. KOAH tanısı alan bir kişide ilk yapılması gereken sigaranın bırakılmasının yanı sıra maruz kalınan zararlı toz ve gaz gibi risk faktörlerinden de uzaklaşmaktır. Ayrıca dengeli ve sağlıklı beslenmek, düzenli günlük fiziksel aktivite yapmak KOAH hastaları için yapılması gereken davranışlar arasında yer almaktadır” dedi.
Tedavi seçeneklerini dile getiren Dr. Öğr. Üyesi Dirican, “KOAH tedavisinde hekim tarafından hastaya başlanılan nefes açıcı ‘inhaler’ tedavi, hava yollarındaki daralmayı azaltıp hastanın rahat nefes alıp vermesine yardımcı olur. Hastaya başlanılan inhaler tedavinin doğru kullanılması çok önemli olup, hastaların hekimlerinden cihazın kullanımını ayrıntılı şekilde öğrenmeleri tedaviden elde edilecek faydayı artıracaktır KOAH tedavisinde, ilaçların yanı sıra, doğru nefes alma tekniklerini öğrenmek, solunum kaslarını geliştirmek için pulmoner rehabilitasyon da yardımcı tedavi seçenekleri olarak önerilir” şeklinde konuştu.
“Vücut direnci artırılmalı”
KOAH tanısı konulduğunda genellikle kalp hastalıkları, tansiyon yüksekliği, şeker hastalığı gibi ek hastalıkların da ortaya çıkabileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Dirican, şu bilgileri paylaştı:
“KOAH’ın seyrini kötüleştiren, ölümlere neden olabilen durum alevlenme gelişmesidir. Ek hastalıkları olan kişilerde KOAH alevlenmesi daha ciddi seyretmektedir. Enfeksiyona bağlı alevlenmelerin önüne geçebilmek için, vücut direncinin artırılması, kalabalık ortamlardan uzak durulması, gerektiğinde maske takılması, grip ve zatürre aşılarının olunması önerilmektedir.”
“Tütün ürünlerinden uzak durulmalı”
Sigara içmenin KOAH’ta en önemli faktör olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Dirican, açıklamasını şöyle tamamladı:
“KOAH yükünü azaltmak için sigara satışlarının kısıtlanması, fiyatının artırılması, nikotin içeriğinin düşürülmesi, kamusal alanlarda sigara içmenin yasaklanması gibi hükümet nezdinde tedbirler uygulanmaktadır. Akciğerlerinizi sağlıklı tutabilmeniz ve sağlıklı nefes alabilmeniz için tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın, soluduğunuz ortam havasını temiz tutun, düzenli ve dengeli beslenin, düzenli egzersiz yapın, yaş grubunuza uygun aşınızı olun, iklim değişimine duyarsız kalmayın."
